ارکان اخلاق عملی(۱)
شرح فصل پنجم*
استاد، در فصل پنجم کتاب برهان‌الحق ارکان اخلاق عملی را در چهار فضیلت معرفی کرده است:
پاکی، راستی، نیستی و ردآ. او ایجاد چنین فضایلی را آسان نمی‌شمارد: « برای هر کدام باید با طبیعت جنگید و در واقع کار ماوراءالطبیعه انجام داد»(آح۲، گ ۱۷۲).
پاکی
صرف نظر از پاکی و نظافت ظاهر، آنچه از نظر اخلاق عملی حائز اهمیت است، پاکی روح و فکر است تا نیات و اعمال و رفتار و کردار انسان را بپالاید. پاک، در لغت به معنی عاری بودن از هر ناپاکی و کثافت و آلودگی و پلیدی است که نشان از سلامتی دارد.
در کلمۀ سادۀ پاکی، یکی از اصول اساسی سیر کمال روحی، یعنی خودشناسی نهفته است. استاد، کسی را پاک می‌داند که صفات پاکیزگی خدا به او سرایت کرده باشد، یعنی روحش پاکیزه و مبرا از هر عیب و نقص شده باشد ( آح۱، گ۷۱۸ و آح۲، ص ۲۵۹) . در همین راستاست که توصیه می‌کند: « در حق مردم به نیکی به پاکی و به خوشی رفتار کنیم» . اما پاکی، به منزلۀ کمال نیست (آح۱، گ ۷۱۸).
در نتیجه، پاکی، در معنای وسیع خود، به معنی کنترل و در چارچوب قرار دادن اید است تا به افراط و تفریط یا انحراف کشیده نشود، گام بعدی مهار کردن نقاط ضعف صفاتی و سپس تسلط بر ایگو است: پاک و عاری شدن از هر نقطه ضعف صفاتی.
هدف روح زمانی که در دنیاست۱
نویسنده: دکتر مایکل نیوتن
در حالی که خاطرات روح ممکن است به واسطۀ فراموشی از ضمیر خودآگاه فرد پنهان بماند، الگوهای فکریِ روح بر مغز او تأثیر می‌گذارد تا انگیزه‌های لازم برای انجام برخی کارها در او به وجود آید. روح بارها و بارها به جسم می‌آید تا با پرداختن به درس‌های مرتبط با عملکردش در زندگی‌ّهای قبلی، به سطوح بالاتر کمال دست یابد. هر شخصیتی در هر زندگی، سهمی در تکامل روح دارد. دانش و خِرَد روح‌ها از طریق این روندِ یادگیری افزایش می‌یابد. ضمن اینکه در فاصلۀ بین زندگی‌ها، تحت هدایت معلمان روحی‌شان می‌توانند افکار و کردارهایشان در زندگی‌های گذشته را ارزیابی کنند و سطح آگاهی‌شان را ارتقا دهند.
نمودار «من» و اثر آن در عمل به معنویت
نویسنده: اس سی آر
بررسی این نمودار مرا ترغیب کرد تا آن را در موقعیت‌های گوناگون زندگی روزمره به کار بگیرم. در واقع هر فرد فقط در صورتی می‌تواند حقیقت آن را به طور ملموس تجربه کند که قوای مختلف ارگانیزم روحی روانی خود را در شرایط گوناگون زندگی روزمره به آزمون در آورد. در این مقاله به دو تجربه اشاره می‌شود که به طور وضوح این مطلب را نشان می‌دهند.
هنر استاد الهی در موزه متروپولیتن
یکی از این برنامه‌‌ها، نواختن قطعه‌ای از رپرتوار استاد الهی توسط دکتر شاهرخ الهی بود.
اخیراً کانال رادیویی اِن وای پی آر۱ برنامه‌ای را به این رویداد اختصاص داده است. در ادامه، گزارش جان شیفر۲ درباره هنر استاد الهی را می‌شنویم.
تا چند لحظۀ دیگر شما را به صحنۀ تالار گریس رینی راجرز۳ در موزۀ متروپولیتن می‌بریم. در این برنامه موسیقی زنده‌ای از موسیقی‌دان و عارف ایرانی قرن بیستم، استاد الهی، توسط پسرش دکتر شاهرخ الهی با تنبور نواخته می‌شود. صدای اکوستیکی که قرار است شما را به مکانی دیگر ببرد، و حالت ذهنی‌تان را تغییر دهد. این نکته در هر سه قطعۀ مختلفی که امشب می‌شنویم، مشترک است، ولی این تنها چیزی نیست که این سه قطعه اشتراک دارند.
سازهای استاد الهی
در ماه فروردین ۱۳۹۷ش، موزه متروپولیتن یکی از تنبورهای استاد را در بخش گالری آلات موسیقی که به تازگی بازگشایی شده بود، قرار داد. در کنار این ویترین ویدیوی کوتاهی در مورد هنر استاد الهی به طور مرتب پخش می‌شود.
نفس اماره (١) : تعریف
هدف از انتشار این مجموعه مقالات، ایجاد انگیزه برای تفکر و تبادل نظر در مورد مفاهیم کلیدی تعالیم استاد الهی و بررسی این مفاهیم از جنبه تئوری و بیرون کشیدن نکات عملی آنها می‌باشد. چاپ جدید کتاب راه کمال( به زبان فرانسه۱) منبع کاملی برای پیشبرد این هدف در اختیار خواننده قرار می‌دهد.
نفس اماره به عنوان اولین موضوع از این مجموعه مقالات در نظر گرفته شده است. نفس اماره این انرژی روانی در زندگی معنوی ما از چنان اهمیتی برخوردار است که تمامی فصل ۷ کتاب راه کمال (به زبان فرانسه) به این موضوع اختصاص داده شده است. از این رو، با استفاده از چند مقاله، به مرور به این فصل پرداخته می‌شود.
به این منظور، هر بار تعدادی سوال برای تفکر بیشتر و ایجاد زمینه‌ای برای تبادل نظر مطرح خواهد شد. پاسخ به این سوالات، درک بهتری از مفاهیم مطرح شده در این مبحث و رسیدن به شناخت بهتری از خود را فراهم می‌سازد. این سؤالات همچنین زمینه مشترکی برای تبادل تجارب در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد.
نفس اماره در منظومۀ شیخ عطار نیشابوری
نفس اماره از غرایز و طبیعت حیوانی سرچشمه می‌گیرد و منشأ هوا و هوس نفسانی می‌باشد. پیروی از آن انسان را از راه خدا دور کرده و به سوی قهقرا می‌کشاند۲. تا زمانی‌که روح ملکوتی به میزانی از پختگی نرسد انسان نمی‌تواند به وجود نفس اماره در خود پی‌ببرد. زیرا نفس اماره برای غافل کردن انسان به ترفندهای گوناگون متوسل می‌شود که دائماً با رهنمودهای عقل سلیم مخالفت می‌کند.