ملکجان نعمتی
مؤلف: لیلی انور

در زیر دو گفتار از کتاب ملکجان نعمتی آمده است. این گفتارها ، گزیدهای است از درسها و تجربیات ملکجان نعمتی که از صحبتها و گفت وگوهای او بهدست آمده است. گفتارها حاصل عمری عمل به سلوک معنوی است و دارای نکات ارزشمند کاربردی میباشد که شیخ جانی خود شخصاً آنها را تجربه کرده است.
دربارهی معنای عشق

ج: مفهوم کلمهی عشق مانند مفهوم کلمهی علم است. یعنی همان طوری که هر دانستنی را اعم از صنعت و سواد و غیره، خواه در امور دینی یا دنیوی باشد آن را علم گویند، همان طور هم هر چیزی که از تمایل و خواهانی ریشه بگیرد آن را عشق دانند. النهایه بین عشق مجازی و عشق حقیقیِ خدایی، فرق بسیار است. زیرا عشق مجازی زودگذر و مایهی پشیمانی است، اما عشق حقیقی، دائمی و سرمایهی رستگاری جاودانی میباشد. بنا بر این در قسمت عرفان هم مفهوم کلمهی عشق سرمنشأ تمام مفاهیم مراحل سیر تکامل برای مرحلهی کمال و وصال حق خواهد بود، که آن را عشق حقیقی مینامند.
دو مقاله دربارهی موسیقی استاد الهی
شانزده دسامبر ۲۰۰۹
اگر به روند تفکر فلسفی از گذشته تا به امروز نگاهی بیفکنیم، تلاقی با مشی استاد الهی، متفکر برجستهی ایرانی، یک آشنایی عادی نیست و غیر منتظره به نظر میرسد. استاد الهی وارث عرفان ایران و یکی از بزرگترین راهبران اصول اخلاقی است که سیستم فکری بدیع خود را پایه گذاری کرد. با آنکه در این مورد جای مقایسه نیست، اما استاد الهی را میتوان به نوعی؛ نیچه ایران محسوب کرد. استاد الهی و نیچه فیلسوف آلمانی، عشق تسکین ناپذیری به موسیقی، خاصه به بُعد عمیق و معنوی آن داشتند. اشتیاق استاد الهی به موسیقی تنها در نوشتههایش مشاهده نمیشود، او خود موسیقیدانی است که با تنبور، سازی که در نه سالگی استاد آن محسوب میشد، آهنگ های بسیاری ساخته است.
مدیتیشن طبیعی
مدیتیشن طبیعی بدین معنی است که کوشش کنیم در هر جا و در هر لحظه، خود را در حضور خالق خیرخواه احساس کنیم و رفتاری شایستهی چنین حضوری داشته باشیم.
هرکسی، در برابر کسی که دوستش دارد، چنین تجربهای داشته است: حضور محبوب چنان فضای فکری ما را پُر میکند که در هر لحظه و در هر موقعیتی وجودش را احساس میکنیم. وقتی کسی را دوست داریم، این حضور خود بهخود و بدون تلاش در وجودمان جای میگیرد و اثرش را میتوانیم در هر رویدادی در اطراف خود مشاهده کنیم. اما اگر این احساس عشق را نداریم، حداقل میتوانیم با مثبت اندیشیدن در مورد دیگری، احساسی مشابه را تجربه کنیم. تجربهای درونی، چند جانبه و کم و بیش قوی که شدت آن تا حد زیادی بستگی به توجهی دارد که معطوف آن میشود.
ملکجان نعمتی
نوشته: لیلی انور
شیخ جانی، وارث تعلیمات معنوی اصیلی است که ادیان ایران باستان، عرفان اسلامی و فرهنگ کُرد را در برمیگیرد، او با در آمیختن تفکر معنوی در زندگی مادی، تلاشی گسترده در راه تجدید سنت عرفانی نمود.
ملکجان نعمتی ملقب به حضرت شیخ درسال ۱۲۸۵ شمسی در روستایی دورافتاده در کردستان ایران به دنیا آمد. او قرن بیستم را به تحقیق، عبادت، و تعلیمات معنوی و به ظاهر دور از هیاهوی زندگی مادی سپری کرد. با این وجود شواهد کسانی که او را میشناختند و همچنین تعلیمات به جا مانده از او که غالب آنها شفاهی هستند، حاکی از آن است که علیرغم تمایلش به زندگی توأم با تعمق، همواره در جریان وقایع جهان بود و زندگی خود را وقف دفاع از حق ضعیفان و بهخصوص حقوق زنان و تفکر دربارهی مسائل فلسفی و اخلاقی زمان خود کرد.
دینداری داریم تا دینداری
مقصود از دینداری چیست؟
وقتی صحبت ازدینداری به میان میآید، غالباَ منظور « عمل کردن به یک دین خاص است»، یعنی رعایت مجموعهای از آداب دینی مانند دعا، روزه، پرهیز غذایی، برگزاری مراسم دینی… . به طور کلی عامهی مردم عادت دارند معنویات را به دین تقلیل داده و عمل به دین را به رعایت آداب ظاهری و شرعی و حلال و حرام و غیره محدود کنند. با چنین نگرشی این ابهام به وجود میآید که ایمان داشتن بدون وابستگی به دینی خاص امکان پذیر نیست، و عکس آن را نادیده میگیرند که افراد زیادی آداب ظاهری دین را به طور کامل رعایت میکنند، بیآنکه اعتقادی به بُعد معنوی آن داشته باشند. من شخصاٌ با چنین نمونههایی مواجه شدهام.
فرض کنیم معنی بعضی آداب دینی، مثلاً دعا خواندن که فواید معنوی آن را میدانیم، مشخص باشد. اما جز مواردی چند، چه برداشتی از دینداری داریم؟ اگر دینداری را فراتر از رعایت آداب شرعی در نظربگیریم، مفهوم عملی آن چیست؟
چند توصیه برای سیرکمال

ج: عقیده به وسیلهی ایمان کامل میشود. یعنی وقتی قلب از راهی که میرود تأمین حاصل کرد که راه صحیح دارد میرود، ایمان پیدا میشود؛ وقتی ایمان پیدا شد عقیده حاصل خواهد شد، شرایط عقیده هم شک و تردید نداشتن است. عقیده زمانی که کامل شد، عشق و شوق و ذوق پیدا میشود؛ وقتی عشق و ذوق حقیقت حاصل شد، پیرو میشود و کوشش میکند به مقصود برسد؛ وقتی که کوشش کرد و راه را به دست آورد، البته به مقصود خواهد رسید. بعبارهاخری کامل شدن عقیده، نتیجهی فتح باب برای حقشناسی و راه پیدا کردن میشود.
س: برای موفق شدن در سیرکمال معنوی، چه توصیهای میکنید؟
ج: برای سیر کمال علاوه بر انجام دستورات، فقط همیشه توجه فکرت به خدا باشد، در هر کاری که میکنید فرض کنید که خدا مثل یک نفر نزد شما ایستاده و آنچه میدانید که مطابق میل اوست عمل کنید، همین قدر بر شما کافی است.
س: چگونه رضایت خدا را میتوان بهدست آورد؟
ج: رضایت خدا آن است: آنچه در احکام دینی به شما دستور داده شده است تماماً به جای بیاورید، یعنی اوامر خدا را به جای بیاورید و نواهی خدا را ترک کنید، النهایه این کاری که میکنید، طلباً لمرضاهالله باشد، نه به قصد اجر و مزد؛ هر چه خدا در دنیا و آخرت به شما عطا فرموده فبها، و اگر هم نداد، شاکر و تسلیم و راضی به رضایت او باشید. بعبارهاخری در مقابل هر عبادت و دینداری و حقپرستی که میکنید انتظار هیچ اجر و مزدی نداشته باشید، فقط و فقط برای خاطر رضای خدا باشد. پس باید بندگی خدا بکنید برای اینکه تو بندهی او هستی و وظیفهات عبادت و اطاعت است. باید به خودت تلقین کنید ای بندهی عاصی، شما باید اطاعت امر خدا کنید و نافرمان نباشید چون وظیفهی تو است، بدون هیچ گونه انتظار پاداش و مزدی.