نقش عبادت در سیرکمال معنوی

25 می, 2016
 

کتاب راه‌ کمال

انسان ولو ایمان هم داشته باشد خدا را فراموش می‌کند، مگر در موارد احتیاج یا در حالت اضطرار. هدف از عبادت، جلوگیری از این فراموشی و حفظ ارتباط با خداست. عبادت« دستگاه گیرندۀ» عابد را به سمت خدا می‌گرداند و به او امکان می‌دهد که از این راه انرژی او را دریافت کند. انرژی الهی اکسیری است برای شفای تمام دردها، به خصوص دردهای روح. این انرژی، روح ملکوتی را سرزنده نگاه می‌دارد و آن را تصفیه می‌کند، بر درخشش آن می‌افزاید، و از همه مهم‌تر، مانع از غفلت و بی‌خبری او می‌شود.

اصل در عبادت، حضور قلب است. عبادت واقعی عبادتی است که صرفاً به نیت تقرب به خدا و توجه به حضور او صورت گیرد. طبق این اصل، مهم « توجه» است، الفاظ در مرتبۀ بعد قرار می‌گیرد. وقتی عبادت می‌کنیم، مثل این است که عبادتمان روی نوار مغناطیسی ضبط می‌شود. آنچه دروناً می‌گوییم، اگر با توجه همراه باشد و معنی آن در ذهن خودمان طنین بیفکند، تماماً ثبت می‌شود. متقابلاً، لحظات بی‌توجهی هم به صورت جاهای خالی، روی نوار باقی می‌ماند، چنان که گویی در آن زمان‌ها عبادتی انجام نشده است. کلا ًاگر عبادت با بی‌توجهی انجام گیرد، پیامی فرستاده نمی‌شود؛ در این صورت تنها اجری که نصیب عابد می‌شود، اجر زحمت جسمانی‌ای است که برای انجام عبادت بر خود تحمیل کرده است.

عبادت قبل از هر چیز وسیله‌ای است برای ارتباط با خدا و کسب انر‌ژی از او.

******

یک شخص عادی که در مرحلۀ اولیه است، عبادتش همانا جنبۀ ‌تعبدی و اطاعت امر دارد۱.

یک شخص وارسته عبادتش جنبۀ از خودگذشتگی و فنافی‌اللهی دارد.

در مقابل هر عبادت و دین‌داری و حق‌پرستی که می‌کنید انتظار هیچ اجر و مزدی نداشته باشید، فقط و فقط برای خاطر رضای خدا باشد.

اگر در عبادتش غرور پیدا کرد و گفت منم که شب و روز رو به خدا می‌روم و روی این اصل توقعاتی پیدا کرد، هوای نفس است. انسان در مقابل خدا باید همیشه در حال خضوع و خشوع و فروتنی باشد، یعنی با نظر به اعمال خود همیشه مأیوس باشد و با نظر به کرم خدا همیشه امیدوار.

همیشه هر چه ریاضت می‌کشید و عبادت می‌کنید همه را در نظر خود یک چیز حقیر و کوچک بشمارید و از آن مغرور نشوید و با نفس همیشه به نظر خصومت و دشمنی نگاه کنید.

عبادت مراحلی دارد، و آن مراحل به تناسب قُرب و بُعد به مبدأ و درجات و مقام اشخاص است.

باید به خودت تلقین کنید ای بندۀ عاصی، شما باید اطاعت امر خدا کنید و نافرمان نباشید چون وظیفۀ تو است، بدون هیچ‌گونه انتظار پاداش و مزدی.

خدمت به نوع را همیشه شعار خود قرار دهید که بزرگ‌ترین عبادت است.


******

۱ – گفتارها برگرفته از کتاب برهان‌الحق است.